Olza łączy

Wspólne projekty

Renata Karpińska

Wspólny Fundusz Małych Projektów Programu Współpracy Przygranicznej PHARE Polska-Czechy w Euroregionie Śląsk Cieszyński – Těsínské Slezsko:

Promocja tras turystycznych Cieszyna i Czeskiego Cieszyna elementem integracji miasta podzielonego granicą – Wyznaczono i oznakowano ok. 79 km tras spacerowych (jedna trasa wspólna po centrach Cieszyna i Czeskiego Cieszyna oraz sześć tras po obrzeżach Cieszyna). Wydano przewodnik po trasach w czterech wersjach językowych (PL, CZ, EN, DE) w nakładzie 8000 egzemplarzy. Powstały trzy tablice informacyjne (z planem obu miast i legendą w czterech językach oraz zaznaczonym przebiegiem tras) w najczęściej uczęszczanych miejscach miasta (obok dworca PKP, na dworcu PKS oraz na Rynku pod Ratuszem). (2003)

Internetowe przełamywanie granic – stworzenie jednolitego systemu informacyjnego w mieście podzielonym granicą – Portal informacyjny o Cieszynie – www.cieszyn.pl, ujednolicony i zlinkowany z analogicznym systemem o Czeskim Cieszynie, w PL, CZ i EN wersji językowej. Na www.cieszyn.pl znajdują się informacje na temat miasta począwszy od jego historii, przez książki adresowe, interaktywne plany miasta, kamerę on-line, na kalendarium imprez skończywszy. Przez lata użytkowania wprowadzano zmiany, nowe funkcje i wersje językowe, przystosowano do potrzeb osób niewidomych etc. (2003)

Opracowanie koncepcji architektonicznej mostu na Olzie usytuowanego u zbiegu ulic: Młyńska Brama i al. J. Łyska

Autorem koncepcji był znany francuski architekt Franςois Roche. Most miał być metaforą labiryntu mentalnego. Jego przebycie można by porównać do gry, w której aby odnaleźć ukryte przejście, należy się cofnąć. Krok w tył oznaczałby niepewność i wahanie pomiędzy byciem imigrantem, a emigrantem.

Most miał być dwupoziomowy o konstrukcji wykonanej ze stalowych elementów. Wejście na most ze strony polskiej miało mieć kształt zygzaka. Na samym moście najpierw trzeba by było pójść w dół, wejść na ścieżkę, która w połowie drogi zakręci, wyprowadzi nas na górę i wyższym poziomem doprowadzi na drugi brzeg. Żeby przejść na drugą stronę, trzeba by było na środku mostu zawrócić i trochę się cofnąć. Konstrukcja miała być szara, przez całą dobę oświetlona światłem momentami mrugającym, aby pokazać, że most żyje. Architekt widział most jako całość nieregularną, powyginaną, przypominającą kratownicę, szkielet ryby, czy też ważkę. (2005)

Model przestrzenny mostu (niezrealizowanego), z projektu „Opracowanie koncepcji architektonicznej mostu na Olzie usytuowanego u zbiegu ulic: Młyńska Brama i al. J. Łyska.”, 2005 (Archiwum Urzędu Miejskiego)

Fundusz Mikroprojektów Programu Inicjatywy Wspólnotowej Interreg III A Czechy – Polska 2004-2006 w Euroregionie Śląsk Cieszyński – Těsínské Slezsko:

Ciesz się Cieszynem – Ogród dwóch brzegów – Opracowanie wspólnej polsko-czeskiej koncepcji zagospodarowania terenów wzdłuż Olzy po obu jej stronach. Celem koncepcji, na którą składały się strategia rozwoju obszaru oraz studium urbanistyczne, była likwidacja negatywnych skutków podziału miasta z 1920 roku poprzez stworzenie nad brzegami Olzy w Cieszynie i Czeskim Cieszynie nowego centrum obu miast.

Polsko-czeska grupa robocza, składająca się z przedstawicieli samorządu, biznesu oraz architektów, wraz z firmą doradczą zajmowały się wypracowaniem efektów. Rezultatem jej prac była lista zadań, które miasta Cieszyn i Czeski Cieszyn zamierzały zrealizować na obszarze nad Olzą. Lista ta została poddana konsultacjom społecznym. Na polsko-czeskiej sesji Rad Miejskich zaprezentowano projekt zagospodarowania brzegów Olzy, w którym uwzględniono wspólne projekty i harmonogram ich wdrażania. Projekt zaprezentowano również podczas międzynarodowej konferencji kończącej projekt. (2007)

Pełna treść „Strategii Rozwoju Obszaru przygranicznego w Cieszynie”:

http://www.cieszyn.pl/files/Strategia%20rozwoju%20obszaru%20przygranicznego%20w%20Cieszynie.pdf

Fundusz Mikroprojektów Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013 w Euroregionie Śląsk Cieszyński – Těsínske Slezsko:

Obchody jubileuszu 90 rocznicy powołania Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego – RNKC została utworzona w Cieszynie 19 października 1918 roku i była pierwszą zorganizowaną i niezależną polską władzą na ziemiach zamieszkanych przez Polaków jeszcze przed powstaniem pierwszego rządu polskiego. Obchody jubileuszu realizowano z Kongresem Polaków w Republice Czeskiej; w ramach projektu urządzono uroczystości upamiętniające wydarzenia z 1918 roku, koncerty, wystawy, lekcje historyczne, zarówno w Cieszynie jak i na Zaolziu. Wydano także materiały promocyjne pt. „Pierwsza Niepodległość” w PL i CZ wersji językowej (książki, ulotki, zakładki do książki, plakaty).

Pierwsza Niepodległość (PL): http://www.cieszyn.pl/?p=categoriesShow&iCategory=2553

The First Independence (EN): http://www.cieszyn.pl/?p=categoriesShow&iCategory=2824

Schengen i integracja Śląska Cieszyńskiego – 27 września 2010 roku miała miejsce prezentacja osiągnięć miast Cieszyna i Czeskiego Cieszyna w zakresie wspólnej realizacji projektów dotyczących zagospodarowania przygranicznych obszarów i integracji mieszkańców obu miast oraz efektów pozyskiwania środków Unii Europejskiej. Dzięki promocji przez Euroregion Śląsk Cieszyński – Těsínské Slezsko dobrych praktyk współpracy transgranicznej przeniesionych z francusko-niemieckiego pogranicza powstała idea wspólnej strategii zagospodarowania obszaru przygranicznego nad Olzą. Działania w dziedzinie współpracy transgranicznej Cieszyna i Czeskiego Cieszyna są obecnie wzorem dla całego Euroregionu. Po oficjalnej prezentacji zorganizowano długie zwiedzanie terenów objętych projektami, aby można było przekonać się naocznie, jakie zmiany przyniosło miastom wejście do Strefy Schengen. (2010)

Wspólne studium ruchu drogowego i parkowania w centrach Czeskiego Cieszyna i Cieszyna – Celem projektu było opracowanie studium ruchu drogowego i parkowania w obu miastach na obszarze: centrum Czeskiego Cieszyna (od rzeki Olzy do trasy kolejowej Bohumín – Žylina) oraz centrum Cieszyna pomiędzy rzeką Olzą, linią kolejową i rzeką Bobrówką. Przeanalizowano dostępność komunikacyjną ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji przez Olzę po Mostach Przyjaźni i Wolności. Przeprowadzona analiza stanowi fundament do projektowania rozwiązań komunikacyjnych dla obu miast w przyszłości. Pierwszym krokiem do tego było wprowadzenie obustronnego ruchu kołowego na Moście Wolności na Olzie, które nastąpiło jeszcze w okresie realizacji projektu. Projekt zakończył się konferencją prezentującą studium. (2011)

Ogród dwóch brzegów 2012 – Kompleksowa prezentacja efektów realizacji projektów Park Sportowy i Most Sportowy. Rezultaty wspólnych projektów obu miast dokumentują efektywne wykorzystanie funduszy Unii Europejskiej, a także konieczność dalszej współpracy. Zaprezentowano również przygotowania obu miast Euroregionu Śląsk Cieszyński – Těsínské Slezsko do nowego okresu programowania w Unii Europejskiej 2014-2020. W wydarzeniach brali udział specjaliści od współpracy transgranicznej oraz przedstawiciele euroregionów polsko-czeskiego pogranicza, władz centralnych i regionalnych, samorządowcy i wykonawcy poszczególnych inwestycji. (2012)

INFO TESSIN – Celem projektu było opracowanie wspólnych, atrakcyjnych materiałów promocyjnych, które będą wykorzystywane do popularyzacji najciekawszych atrakcji turystycznych obu Cieszynów oraz współpracy. Powstała m.in. malowana mapa, wykonana w oparciu o fotografie z lotu ptaka w kilku wersjach (drukowana składana, drukowana w formacie A-3, jako tablica w przestrzeni miejskiej, interaktywna na stronie internetowej). (2012)

Fot: 2 Projekt bilboardu

Transgraniczne Centrum Wolontariatu i wsparcia imprez – Powołane Transgraniczne Centrum Wolontariatu (TCW), wyposażone w niezbędny sprzęt informatyczny i medialny, służy szkoleniom młodych ludzi, mieszkańców czeskiego i polskiego pogranicza, do aktywnej współpracy z organizatorami cyklicznych i okolicznościowych imprez odbywających się w przestrzeni obu miast. Ma zapewnić zwiększenie kompetencji młodzieży do kreatywnego myślenia, sprawnej komunikacji w grupie, zarządzania i organizacji imprezy oraz planowania czasu wolnego. Cykl polsko-czeskich warsztatów integracyjno-szkoleniowych zapewnił wolontariuszom przygotowanie do samodzielnego inscenizowania autorskich przedsięwzięć kulturalnych i sportowych oraz pracy na rzecz innych organizatorów imprez, zwłaszcza transgranicznych. Wydano też Podręcznik procedur przygotowania i realizacji imprez po polskiej i czeskiej stronie. (2013)

www.transgraniczni.eu

Projekt INFO TESSIN II – projekt był kontynuacją wspólnej promocji turystycznych walorów miast, tym razem przy pomocy przewodnika turystycznego Cieszyn/Tesin4mobile, współpracującego z systemem GPS na urządzenia mobilne. Przewodnik zawierał informacje nt. atrakcji turystycznych oraz tras spacerowych obu miast w pięciu wersjach językowych (PL, CZ, EN, DE, FR). Wydane zostały tradycyjne, drukowane przewodniki po miastach i szlakach spacerowych w 5 wersjach językowych. Został również nakręcony film promocyjny. (2014)

Link do filmu promocyjnego: https://www.youtube.com/watch?v=vqxAprnw3Es

Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013:

Revitalpark 2010 – W ramach projektu zrewitalizowano sąsiadujące ze sobą parki położone po obu stronach Olzy, na Górze Zamkowej i w Parku Masaryka, w których znajdują się historyczne obiekty. Na Górze Zamkowej zbudowano kanalizację, wodociągi i fontannę, wykonano nowe i zmodernizowano stare ciągi piesze, oświetlenie i iluminację budowli, zamontowano elementy małej architektury, zrewaloryzowano zieleń. Przeprowadzono sondażowo-ratownicze badania archeologiczne. Zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi uczytelniono niektóre relikty dawnej zabudowy zamkowej np. dawny wjazd na średniowieczny zamek tzw. górny. Zmodernizowano też chodniki i oświetlenie ul. Zamkowej na odcinku od wejścia na teren Góry Zamkowej do Mostu Przyjaźni. Czeska część projektu obejmowała rewitalizację Parku Masaryka, przebudowę nabrzeża Olzy i odbudowę budynku dawnej kawiarni „AVION”, a także modernizację chodników i balustrad oraz oświetlenie Mostu Przyjaźni, a także wykonanie systemu identyfikacji wizualnej całego obszaru projektu.

3a Kawiarnia Avion, 2014 fot. RKarpinska, 3b Park Masaryka, 2014 fot M.Siedlaczek

Park Sportowy – W ramach projektu utworzono na obu brzegach Olzy transgraniczny kompleks rekreacyjno-sportowy. W tym celu zrewitalizowano i rozbudowano parki Pod Wałką w Cieszynie i Adama Sikory w Czeskim Cieszynie. Prace objęły m.in.: budowę ścieżki pieszo-rowerowej w obu parkach, (która stanowią elementy pętli rowerowej biegnącej w obu miastach), zagospodarowanie parków na cele rekreacyjne (place zabaw, ścieżki dla pieszych, mała architektura, miejsce piknikowe, jeziorko, skwer, rewaloryzacja zieleni), modernizację kempingu „Olza” – budowę zaplecza socjalnego, noclegowego, gastronomicznego, stanowisk caravaningowych i campingowych, modernizację zalewu kajakowego, budowę boisk do piłki nożnej, siatkówki, koszykówki, budowę parkingu w rejonie Stadionu „ Pod Wałką”. (2011)

4a Kemping Olza, 2012, fot R. Karpińska, 4b Park Sikory, 2012 (fot M. Siedlaczek)

Most Sportowy – Wybudowano most łączący oba brzegi Olzy, który stał się węzłem komunikacyjnym na terenie kompleksu rekreacyjno-sportowego. Umożliwił on pełne wykorzystanie zarówno ścieżek pieszo-rowerowych jak i innych obiektów, nie tylko na terenie „Parku Sportowego”. W ramach projektu wykonano też oświetlenie ścieżek i mostu.

Most ma długość 95,40 m, szerokość 3,5 m i łączy system ścieżek. Posiada cztery pola o rozpiętości od 13 do 45 m. Tworzy go wąski komorowy dźwigar o opływowym kształcie, który w polu głównym jest zawieszony na pochylonym łuku. Dźwigar został wykonany z rury stalowej o średnicy 45 cm, wnętrze wypełniono betonem. Rozpiętość łuku wynosi 45 m, a wysokość mostu nad powierzchnią terenu 8,80 m. Autorem projektu jest czeski architekt prof. Ing. Jiří Stráský, Dsc. (2012)

5a b Most Sportowy, 2012 (Fot. M Siedlaczek)

Strażacy bez granic – Projekt miał na celu usprawnienie kooperacji realizowanej przez jednostki ochotniczych straży pożarnych z obu stron granicy w ramach działań związanych z zagrożeniami pożarowymi i powodziowymi. Przeprowadzono wspólne ćwiczenia taktyczno-bojowe oraz spotkania i uroczystości z okazji dnia strażaka. W obrębie projektu zakupiono sprzęt – 4 samochody ratowniczo-gaśnicze spełniające wymogi i standardy ratownictwa w Unii Europejskiej. (2014)

Ogród dwóch brzegów 2013-2015 – W ramach projektu wybudowano ciągi pieszo-rowerowe wzdłuż Olzy – przy Alei Jana Łyska, Nábřeží Míru i ul. Przykopa, będących przedłużeniem ścieżek rowerowych Parku Sportowego i łączących się ze zrewitalizowanymi obszarami Góry Zamkowej i Masarykowych Sadów. Przestrzeń Cieszyńskiej Wenecji – dawnej dzielnicy rzemieślników nad kanałem Młynówka – została zmodernizowana, tak jak i obszar Alei Łyska oraz Nábřeží Míru w Czeskim Cieszynie. Uzupełniono małą architekturę, zmodernizowano oświetlenie, unowocześniono i wybudowano place zabaw. Opracowano system informacji dla odwiedzających. (2015)

Fundusz Mikroprojektów Euroregionu Śląsk Cieszyński – Těšínské Slezsko Programu Interreg V-A Republika Czeska – Polska:

Strefa Działań Wspólnych – W ramach projektu odbywały się działania, które miały zacieśnić współpracę transgraniczną na poziomie urzędów miejskich obu miast, komisji kultury, oświaty i sportu rad miejskich oraz przedstawicieli instytucji kultury i sportu. Wymieniono się doświadczeniami w tych dziedzinach, a następnie wypracowano zespołowe schematy działań promocyjnych. Publikowano wspólne afisze i ulotki z informacjami o wydarzeniach kulturalnych i sportowych obu miast. Wzajemne promowanie imprez przyczyniło się do ich lepszej rozpoznawalności wśród mieszkańców obu miast i profesjonalizacji kolektywnych działań. Spotkania z cyklu „study walk” odbyły się m.in. w Teatrze im. Adama Mickiewicza, w Tesinskim Divadle, w Bibliotece Miejskiej i w KaSS Střelnice. Były dobrą okazją do poznania historii i sposobu działania zarówno miejsc spotkań, jak i uczestniczących w nich osób. Miały też praktyczny charakter – poruszano podczas nich kwestie związane z dofinansowaniem, promocją i funkcjonowaniem instytucji kultury. Stworzono wspólną bazę danych organizacji oraz gadżety, które dystrybuowano podczas polsko-czeskich imprez. (2017)

Analiza możliwości przywrócenia tramwaju jako atrakcji turystycznej Cieszyna i Czeskiego Cieszyna – W 1911 roku w celu skomunikowania zachodniej części Cieszyna (obecnie jest to Czeski Cieszyn) ze starym centrum utworzono połączenie tramwajowe. Trasa o łącznej długości 1793 metrów wiodła od ulicy Bielskiej przez Rynek i ulicę Głęboką, następnie mostem na Olzie aż do dworca kolejowego. Na Rynku oraz przed mostem zbudowane były mijanki; a od ulicy Zamkowej odgałęziała się bocznica prowadząca do zajezdni leżącej za browarem. Po 10 latach od uruchomienia regularnych przewozów pasażerskich linia została zlikwidowana, a ślady po tramwaju stopniowo znikały. Jednak pamięć i sentyment pozostały, wracając co pewien czas w postaci planów przywrócenia dawnego połączenia tramwajowego lub oparcia oferty turystycznej o jeden z bardziej charakterystycznych elementów łączących Cieszyn i Czeski Cieszyn. Nigdy jednak nie powstała analiza umożliwiająca podjęcie decyzji ani też nie podjęto prac nad wspólną polityką dotyczącą stworzenia znaczącego produktu turystycznego, opartego na potencjale historii cieszyńskiego tramwaju.

Celem projektu było przygotowanie wieloaspektowej analizy społeczno-ekonomiczno-technicznej uwzględniającej m.in. aspekty historyczne, przestrzenne, techniczne, marketingowe oraz możliwości prawne wariantywnych modeli przywrócenia połączenia tramwajowego (pełnej lub częściowej trasy historycznej) na obszarze Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Analiza uwzględnić miała też różne zakresy inwestycji, możliwe modele eksploatacji linii tramwajowej z zastosowaniem różnych źródeł napędu, uproszczoną analizę ekonomiczną obsługi linii tramwajowej, możliwe źródła finansowania zarówno linii tramwajowej, jak i pozostałej infrastruktury towarzyszącej; uwzględnione i skatalogowane miały być także konieczne prace inwestycyjno-rewitalizacyjne ulicy Głębokiej i Rynku oraz infrastruktury ul. Głównej i Dworcowej w Czeskim Cieszynie. Zbadana została możliwość stworzenia oferty turystycznej w oparciu o nowy produkt turystyczny i formy jej realizacji.

Powołano wspólną, polsko-czeską grupę roboczą na rzecz przywrócenia połączenia tramwajowego, która współpracowała z wykonawcą analizy – firmą konsultingową. Wyniki analizy zostały przedstawione i omówione na konferencji podsumowującej wyniki prac. (2018)

prezentacja PL http://www.cieszyn.pl/?p=categoriesShow&iCategory=3214

prezentacja CZ http://www.cieszyn.pl/files/Cieszyn_prezentacja_CZ.pdf

Program dla Kultury Cieszyna i Czeskiego Cieszyna – Projekt zakładał wspólne stworzenie transgranicznego dokumentu pn. Program dla Kultury Cieszyna i Czeskiego Cieszyna, czym miał rozwiązać problem niedostatecznego opisu stanu kultury i kierunków jej rozwoju w dokumentach strategicznych obu miast. Przeprowadzone zostały m.in. badania ankietowe i fokusowe, wywiady indywidualne z działaczami kultury, animatorami, dyrektorami instytucji kultury oraz przedstawicielami stowarzyszeń działających w sferze kultury. Zrealizowano także mapowanie środowiska kultury obu miast oraz spotkania z mieszkańcami. Dokument „Program dla Kultury Cieszyna i Czeskiego Cieszyna” zawiera kompleksowe zbilansowanie możliwości rozwoju współpracy osób, instytucji i organizacji z obu miast w dziedzinie kultury. Zdiagnozowano w nim potrzeby kulturalne mieszkańców oraz przybywających do obu miast osób przyjezdnych, w celu przygotowania dla nich oferty, którą mogą współtworzyć nie tylko instytucje miejskie, ale także inne instytucje publiczne, firmy, organizacje pozarządowe, artyści amatorzy, a nawet nieformalne grupy pasjonatów kultury. Wyniki przeprowadzonych badań oraz postulaty i rekomendacje przedstawiono na konferencji kończącej projekt; są one też zawarte w dokumencie programowym. (2018)

PL: https://drive.google.com/file/d/1TNSO46CK_uejoovC3_aaDQivEdaXe7HK/view

CZ: https://drive.google.com/file/d/1GnK9W1uADYM7XIrD41loAROSXAu9f8I0/view

Program Interreg V-A Republika Czeska – Polska:

Open Air Museum Cieszyn. Český Tĕšín – Projekt miał na celu stworzenie nowej jakości produktu turystycznego opartego na fenomenie miasta podzielonego. Muzeum zostało ulokowane w szczególnym miejscu – dosłownie na granicy dwóch państw – i przybliża zwiedzającym historię Cieszyna i Czeskiego Cieszyna z różnych perspektyw: zarówno z punktu widzenia wydarzeń dziejowych i politycznych, jak i historii podziału miasta i następstw tego podziału. Wszystkie działania konsultowano z polsko-czeska Radą Programową. Ze względu na swój otwarty charakter i wyjątkowe, transgraniczne położenie, muzeum ma wartość turystyczną i edukacyjną. W ramach projektu zrewitalizowano oba brzegi Olzy i stworzono nową, atrakcyjną przestrzeń – ze ścieżką pieszo-rowerową, ze specjalnie zaprojektowanymi przez pracownię architektoniczną RS+ Robert Skitek meblami miejskimi, oświetleniem, ekspozycją muzealną, w tym nośnikami informacji (z hot-spotami) zachęcającą do wspólnego spędzania czasu przez mieszkańców obu części miasta oraz turystów. Utworzono centrum informacyjne, stronę internetową, a także aplikację mobilną. Oba miasta, podzielone granicą, teraz znów tworzą wspólnie jedną całość. (2019)

Open Air Museum, 2019 (fot. R Karpińska)

Open Air Museum, 2019 (fot. M. Podžorný)

Kaj indzi inakszy – u nas po naszymu. Kultura ludowa Śląska Cieszyńskiego –

Celem projektu było podniesienie atrakcyjności turystycznej w oparciu o wspólną ofertę turystyczną zbudowaną wokół dziedzictwa cieszyńskiej kultury ludowej. Powołano wspólne Centrum Folkloru Śląska Cieszyńskiego, z dwoma oddziałami, skupiające aktywnych twórców ludowych/rzemieślników. Jest ono przestrzenią do prezentacji dziedzictwa kultury ludowej Śląska Cieszyńskiego. Po stronie polskiej została dokonana modernizacja COK Domu Narodowego wraz z dostosowaniem całego obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych, w Czeskim Cieszynie dokonano również niezbędnych modernizacji. Opracowano 3 questy dostępne przez aplikację mobilną promujące wspólne dziedzictwo, po przejściu których turysta zostanie nagrodzony w miejskich centrach informacji drobnym upominkiem z typowymi motywami cieszyńskimi. Aplikacja (w 5 wersjach językowych) zawiera też komplementarną ofertę turystyczną obu miast. Wydane zostały również mapy w wersji papierowej oraz książeczka pt. „Elementarz Cieszyniaka“ (PL i CZ wersja językowa). (2019)

Český Tĕšín/Cieszyn INEurope – Celem projektu było wzmocnienie kapitału współpracy instytucjonalnej miast partnerskich – Cieszyna i Czeskiego Cieszyna przy bliskiej współpracy z partnerami regionalnymi, tj. obiema częściami Euroregionu Śląsk Cieszyński – Těšínské Slezsko poprzez stworzenie strategii w zakresie kreowania wspólnej przestrzeni społeczno-kulturowej miasta podzielonego. W dokumencie wyznaczono cele i wyzwania dotyczące integracji społeczności lokalnych, stworzenie wspólnej oferty kulturalnej i turystycznej, a także części strategii dotyczącej marketingu i identyfikacji wizualnej dla promowania wspólnych przedsięwzięć. Strategia obejmuje następujące tematy: planowanie przestrzenne, współpraca instytucjonalna i usługi publiczne, współpraca w zakresie kulturowo-społecznym, wspólna oferta i produkty turystyczne, wspólny marketing. Będzie ona stanowiła wytyczne do współpracy transgranicznej. (2019)